Theo thống kê của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA) cho biết 6 tháng đầu năm 2021, việc xuất khẩu hồ tiêu ước tính đạt 155.000 tấn, tương đương với 500 triệu USD, giảm 7% về lượng nhưng tăng thêm 41% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Mới đây Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA) vừa có văn bản gửi các Bộ gồm: Bộ Công Thương, Bộ Giao thông vận tải, Hiệp hội Doanh nghiệp Dịch vụ Logistics Việt Nam, NN-PTNT và Tổng cục Hải quan phản ánh về vấn đề cước vận chuyển tăng quá cao trong suốt thời gian vừa qua. Việc tăng cước phí mạnh đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình xuất khẩu hồ tiêu của các doanh nghiệp thành viên.
Mỹ là thị trường quan trọng để xuất khẩu hồ tiêu
Nguyên nhân ngoài yếu tố sản lượng giảm còn do chi phí logistics tăng cao. Trong bối cảnh dịch Covid-19 gây ra nhiều khó khăn. Chi phí logistics có 2 phần chính. Một là phí bến bãi, xếp dỡ, thủ tục hành chính tại cảng xuất. Và hai là các chi phí liên quan đến vận chuyển container (cont) đường biển. Mỗi cont hàng xuất sẽ có khoảng 10 mục thu của hãng tàu như: Cước vận chuyển, phí bóc dỡ, niêm chì, chứng từ, an ninh, phụ phí xăng dầu, phụ phí mùa cao điểm, AMS/ENS, nâng cont rỗng, hạ cont hàng. Giá thu tùy cont 20 hay 40 feet.
Đối với hồ tiêu Việt Nam, Mỹ là thị trường chính và là thị trường quan trọng với lượng xuất khẩu. Chiếm 20-25%/năm và luôn duy trì sức mua ổn định cho tới hiện tại. Bên cạnh đó, EU cũng là thị trường trọng điểm. Và là thị trường mục tiêu của hầu hết các doanh nghiệp. Trong bối cảnh các FTA càng thúc đẩy tăng sức mua của thị này. Tuy nhiên, đây lại là 2 tuyến vận chuyển đường biển có mức tăng giá cước phi mã và bất thường nhất. Với mức tăng khoảng 1.500-2.000 USD/cont 40 feet sau mỗi 2 tuần.
Cước vận chuyển đi các thị trường trọng điểm điều tăng
Các doanh nghiệp hồ tiêu cho biết, thị trường Mỹ luôn mua hàng với điều kiện CNF. Nên tất cả rủi ro về chi phí vận chuyển đều do doanh nghiệp gánh chịu. Thời hạn ký hợp đồng giao hàng thường dao động từ 1 tháng trở lên. Nên doanh nghiệp có thể chủ động về nguồn hàng nhưng với khâu vận chuyển thì ngược lại.
Theo tổng hợp từ các doanh nghiệp, giá cước vận chuyển đi các thị trường trọng điểm nhập khẩu hồ tiêu. Từ tháng 1/2021 cho tới tháng 6/2021 luôn trong xu hướng tăng. Với biên độ rất cao và không có dấu hiệu ngừng lại. “Với tình hình cước tăng liên tục như hiện nay, ngành hàng hồ tiêu Việt Nam sẽ mất hoàn toàn khả năng cạnh tranh ở các thị trường Mỹ và EU. Nguy cơ đánh mất thị trường trọng điểm vào tay đối thủ cạnh tranh đang cận kề” – VPA lo lắng.
“Thậm chí có khi cả tháng cũng không thể tìm được xác nhận chỗ trên tàu để tiến hàng giao hàng. Đến khi tìm được “booking” thì giá vận chuyển đã tăng thêm hơn 1.500 USD/cont 40 feet. Ngoài ra, cước vận chuyển đi Mỹ và EU hiện tăng liên tục và thay đổi 2 tuần/lần. Mức tăng không được báo trước. Có những lúc lại tăng đột biến”, đại diện một doanh nghiệp chia sẻ. Trước tình hình trên, VPA đã có văn bản đề nghị Bộ Công Thương, Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tổng cục Hải quan và Hiệp hội DN Dịch vụ Logistics Việt Nam báo cáo với Thủ tướng xem xét tìm cách tháo gỡ, đưa giá cước về mức trước đây.
